Nowoczesne, energooszczędne źródło ciepła to tylko połowa sukcesu. Niezbędny jest również system, który pomoże nam w racjonalnym zarządzaniu temperaturą. Odpowiednio dobrane sterowniki w zasadzie zrobią to za nas.

Fot. 1. W dobie technologii internetowej także ogrzewanie może być sterowane w taki sposób. Za pomocą smartfona lub tabletu,
niezależnie od tego, gdzie się znajdujemy. Fot.: SalusFot. 1. W dobie technologii internetowej także ogrzewanie może być sterowane w taki sposób. Za pomocą smartfona lub tabletu, niezależnie od tego, gdzie się znajdujemy. Fot.: Salus

Czy zastosowanie sterowników temperatury, regulatorów pozwoli na wygenerowanie oszczędności do budżetu domowego inwestora? To zależy od bardzo wielu czynników. Każdy instalator systemu grzewczego oraz akcesoriów dodatkowych z pewnością zdaje sobie sprawę, że na charakterystykę energetyczną budynku, czyli w końcowym rezultacie na to, jakie koszty wiążą się z ogrzaniem wnętrza wpływają decyzje podjęte jeszcze na etapie projektowania i wykonania. Podstawowymi są związane z termoizolacją oraz jakością stolarki okiennej (zagrożenie mostkami termicznymi); kluczowa jest bezwładność cieplna budynku (zależna od konstrukcji i materiałów wykorzystanych do jego wzniesienia), jednak musimy zwrócić uwagę też na rodzaj ogrzewania i rodzaj urządzenia grzewczego oraz bezwładność cieplną instalacji. Nie bez znaczenia jest ponadto liczba przebywających w pomieszczeniach osób oraz dodatkowych źródeł ciepła. Wreszcie – istotną kwestią jest rodzaj zastosowanych regulatorów oraz sposób ich zaprogramowania. Prawidłowy dobór oraz ustawienie sterowników temperatury może pozwolić na ograniczenie kosztów nawet o 30%.

Fot. 2. Na rynku znajdziemy urządzenia do sterowania każdym rodzajem instalacji, urządzenia
grzewczego czy systemem dystrybucji ciepła po obiekcie. Fot.: De DietrichFot. 2. Na rynku znajdziemy urządzenia do sterowania każdym rodzajem instalacji, urządzenia grzewczego czy systemem dystrybucji ciepła po obiekcie. Fot.: De Dietrich

Sterowniki temperatury

Fot. 3. Chyba już do podstawowego wyposażenia systemów kontroli ogrzewania należą
piloty pozwalające na wygodne sterowanie. Fot.: AuratonFot. 3. Chyba już do podstawowego wyposażenia systemów kontroli ogrzewania należą piloty pozwalające na wygodne sterowanie. Fot.: Auraton

Wśród propozycji producentów znajdziemy sterowniki i regulatory o różnych funkcjonalnościach, dedykowane poszczególnym urządzeniom, przeznaczone do sterowania jednym źródłem grzewczym lub kompatybilnym systemem, grzejnikami lub ogrzewaniem podłogowym, zbierające dane z czujników pokojowych i pogodowych lub programowane przez ustawienie temperatury. Sterowniki mogą mieć formę panelu obsługującego cały budynek, jedno pomieszczenie lub nawet jedno urządzenie grzewcze, wtedy funkcjonują jako nowoczesne termostaty grzejnikowe – można je obsługiwać za pomocą wyświetlacza znajdującego się na głowicy.
Sterowniki temperatury współpracują z czujnikami temperaturowymi w pomieszczeniu, choć te najczęściej są wbudowane w panel z regulatorem. Zaawansowane systemy niezwykle precyzyjnie regulujące pracę instalacji grzewczej opierają się również na informacjach, które dostają z zewnątrz budynku, tzn. z czujników pogodowych. Przy niskiej temperaturze regulator podwyższa temperaturę zasilania instalacji grzewczej, zanim użytkownicy odczują zmianę na swojej skórze, dzięki czemu możliwe jest utrzymanie stabilnej, zadanej temperatury pokojowej. Na tym jednak rola sterowników temperatury się nie kończy – za ich pomocą ustawimy temperaturę i czas przygotowania wody użytkowej. Urządzenie podgrzewa wodę w zasobniku do pożądanej temperatury np. wedle ustawionego przedziału czasowego.

Wybierz tryb

Fot. 4. Warto przekręcić termostat. Nie
zauważymy, że temperatura jest
niższa o stopień, ale zaoszczędzimy. Fot.: AuratonFot. 4. Warto przekręcić termostat. Nie zauważymy, że temperatura jest niższa o stopień, ale zaoszczędzimy. Fot.: Auraton

Nowoczesne sterowniki posiadają przynajmniej kilka niezależnych programów umożliwiających optymalną regulację temperatury. Najprostsze regulatory umożliwiają ustawienie co najmniej dwóch różnych wartości temperatur, np. takiej, jaka ma obowiązywać w dzień oraz w nocy, a także przedziału godzinowego. Producenci udostępniają programy dostosowane do najczęściej spotykanego dobowego cyklu życia użytkowników, oprócz tego można je dowolnie modyfikować, tworząc własne, idealnie odpowiadające potrzebom, trybowi pracy czy liczbie domowników. Popularny jest z pewnością tryb komfortowy, pozwalający na uzyskanie jak najlepszych parametrów cieplnych przy jak najmniejszym zużyciu energii, ekonomiczny, obniżający temperaturę pomiędzy 22.00 a 6.00 oraz między 10.00 a 15.00 (kiedy nikogo nie ma w domu, ponowne uruchamianie systemu byłoby jednak nieekonomiczne). Programy funkcjonują pod różnymi nazwami, oferują jednak podobne funkcjonalności. Niektórzy producenci mówią również o funkcji otwartego okna (kiedy to termostat wyczuwa gwałtowną zmianę temperatury i rozpoznaje ją jako otwarcie okna, w związku z czym przekręca zawór na grzejnikach, aby nie doprowadzić do niepotrzebnych strat ciepła – w tradycyjnych układach w takim przypadku system pracował z większą mocą, aby wyrównać różnicę temperatury), trybie wakacyjnym (wystarczy wpisać do systemu planowaną datę powrotu – zanim użytkownik przestąpi próg swojego domu, temperatura w budynku wzrośnie do komfortowego poziomu), a nawet trybie zimowym (gdy podczas dłuższej nieobecności domowników w sezonie zimowym, pompa co jakiś czas się załącza, aby nie doprowadzić do zamarznięcia wody w rurach i niebezpiecznej awarii instalacji).

Elastyczny system

Fot. 5. Na poprawne działanie regulatora
wpływa przede wszystkim miejsce
jego montażu. Fot.: AuratonFot. 5. Na poprawne działanie regulatora wpływa przede wszystkim miejsce jego montażu. Fot.: Auraton

Oferta producentów z zakresu różnego rodzaju sterowników jest bardzo szeroka. Na rynku znajdziemy urządzenia do sterowania każdym rodzajem instalacji, urządzenia grzewczego czy systemem dystrybucji ciepła po obiekcie. Na precyzyjną regulację temperatury pozwalają np. sterowniki systemu ogrzewania podłogowego. Sterownik porównuje temperaturę zmierzoną w pomieszczeniu za pomocą czujników pokojowych z zaprogramowaną, regulując przepływ za pomocą siłowników termoelektrycznych. Wiele rozwiązań charakteryzuje się dużą elastycznością. Wbudowany kalendarz umożliwi podzielenie budynku na dwie, niezależne od siebie strefy oraz okresowe obniżanie w nich temperatury (np. w nieużytkowanej w ciągu dnia części domu), oprócz tego – opóźnione wyłączanie pomp. Podobnie jest w przypadku zintegrowania dwóch systemów grzewczych, np. kotła grzewczego i kolektorów słonecznych. Sterownik „analizuje” warunki zewnętrzne, temperaturę, nasłonecznienie, obserwuje ostatnie 24 godziny pracy instalacji słonecznej i na bazie tej informacji ogranicza pracę kotła grzewczego na potrzeby c.w.u., co umożliwia zmniejszenie zużycia paliwa dzięki zwiększeniu udziału energii z kolektorów. Jeśli jednak temperatura c.w.u spadnie poniżej wyznaczonego poziomu, kocioł może ponownie zostać załączony.
Wiele zaawansowanych technologicznie sterowników i regulatorów przyzwyczajonych jest do pracy w złożonych systemach grzewczych. Wiele systemów pozwala na łatwą i szybką konfigurację systemu automatyki i rozpoznaje nowo podłączone komponenty, np. kolejne czujniki temperatury.

Funkcjonalność i design

Bardzo na plus zmienił się design urządzeń, a co za tym idzie – także ich funkcjonalność. To już nie ciężkie, nieco toporne w kształcie urządzenia, a subtelne, eleganckie panele przywodzące nam na myśl wyposażenie domu inteligentnego. Zaawansowane technologicznie regulatory charakteryzują się przede wszystkim wyraźnymi, większymi wyświetlaczami LCD, na których użytkownik znajdzie wszystkie niezbędne informacje, od temperatury c.w.u., temperatury wody w kotle grzewczym, dnia tygodnia i temperatury panującej w pomieszczeniu po tryb sterowania c.w.u. i połączenie z siecią internetową.

Fot. 6. Bardzo na plus zmienił się design urządzeń, a co za tym idzie – także ich funkcjonalność. Fot.: SalusFot. 6. Bardzo na plus zmienił się design urządzeń, a co za tym idzie – także ich funkcjonalność. Fot.: Salus

Przez aplikację

Także w dziedzinie sterowników temperatury największy rozwój dotyczy bezprzewodowych technologii wymiany danych. Podstawowe rozwiązania tego rodzaju opierają się na przesyle informacji drogą radiową – pomiędzy zamontowanym w pomieszczeniu regulatorem a umieszczonym przy urządzeniu grzewczym odbiornikiem. Użytkownik manipulujący regulatorem wysyła sygnał do kotłowni, w zależności od potrzeb temperatura w pomieszczeniu jest podwyższana lub obniżana. Na uwagę zasługuje m.in. system LMS (Logic Managing System), czyli jeden z nowych standardów w zakresie komunikacji radiowej. Niskie zużycie energii elektrycznej jest możliwe dzięki optymalizacji toru radiowego oraz specjalnej konstrukcji regulatorów. Poza tym, oczywiście, widzimy coraz dynamiczniejszy rozwój rozwiązań opartych o sieć internetową oraz szersze możliwości przesyłu i zapisu danych – na urządzeniu mobilnym, na dysku komputera lub w chmurze. Producenci udostępniają specjalne oprogramowanie, m.in. aplikacje na smartfony i iPhony do darmowego pobrania w Google Play lub Apple Store. Po zarejestrowaniu zyskujemy możliwość sterowania temperaturą i mikroklimatem wnętrza domu przez urządzenie mobilne z podłączeniem do internetu, czyli w zasadzie z dowolnego miejsca na świecie. Dzięki aplikacji możemy ustawić odpowiednią temperaturę przed naszym powrotem z pracy lub wakacji.

Gdzie zamontować?

Na poprawne działanie regulatora wpływa przede wszystkim miejsce jego montażu. Usytuowaniu w pomieszczeniu pozbawionym wentylacji lub narażonym na bezpośrednie nasłonecznienie może spowodować nieprawidłową kontrolę temperatury – złe warunki lokalizacyjne sprawią, że urządzenie będzie dostarczać do systemu grzewczego nieprawidłowe informacje.
W związku z tym zaleca się montaż na wewnętrznej ścianie budynku, czyli ścianie działowej, w pomieszczeniu o optymalnym mikroklimacie, czyli m.in. o skutecznej wentylacji. Pamiętajmy, aby nie umieszczać ich zbyt blisko źródeł ciepła - nie tylko grzejników czy kominka, ale również telewizora, lodówki itp. lub też w punkcie narażonym bezpośrednio na działanie promieni słonecznych (np. naprzeciwko okna) – zarejestrowana zostanie temperatura wyższa niż odczuwalna, a system grzewczy będzie pracował z odpowiednio niższą mocą. Poza tym lepiej nie instalować regulatora tuż obok drzwi, aby nie narazić urządzenia na ewentualne wstrząsy i drgania.

EKSPERT Fachowego Elektryka
Sterowanie temperaturą przez aplikację

Krzysztof Pryszcz
SALUS-Controls

Zastanawiacie się, jak mobilnie zarządzać temperaturą w domu? Idealnym rozwiązaniem w tym przypadku są nowe regulatory, które pozwalają na kontrolę pracy układu grzewczego z dowolnego miejsca na ziemi z dostępem do internetu. Wystarczy zainstalować aplikację iT500 na smartfony z systemem Android lub iOS oraz komputery.
W dzisiejszych czasach każdy bardzo ceni sobie swój komfort, czas oraz pieniądze. Jak zatem wdrożyć nowoczesne technologie do swojego życia, tak aby zaspokoić wymagania nawet najbardziej wymagających osób? Dzięki nowoczesnym sterownikom z dostępem do internetu, mamy możliwość podglądu aktualnej temperatury w swoim domu, a także zdalnego programowania jego ustawień. Na przykład, gdy musimy zostać dłużej w pracy, wystarczy, że za pomocą aplikacji mobilnej opóźnimy załączenie ogrzewania, dzięki czemu obniżymy koszty oraz będziemy mogli cieszyć się komfortem cieplnym zaraz po przekroczeniu progu naszego domu. Ponadto, najnowsze mobilne regulatory temperatury, dają możliwość sterowania kilkoma strefami ciepła niezależnie. Pozwala to na optymalne dopasowanie żądanej temperatury we wszystkich pomieszczeniach z osobna, w dowolnym czasie i z dowolnego miejsca, a co się z tym wiąże – maksymalne oszczędności.

Podsumowując, zainstalowanie sterowników temperatury pozwoli na precyzyjne dostosowanie parametrów pracy systemu grzewczego do aktualnego zapotrzebowania użytkowników oraz obniżenie temperatury we w budynku bez straty na komforcie. Okazuje się bowiem, że „przekręcenie” regulatora nawet o 1°C może przełożyć się na zmniejszenie kosztów ogrzewania w sezonie grzewczym o ok. 6%. Co więcej, przy nowoczesnym kotle grzewczym na montaż sterowników można zdecydować się praktycznie w dowolnym momencie.

Iwona Bortniczuk
Na podstawie materiałów firm: Auraton, SALUS-Control, Danfoss, Vaillant, Viessmann



x