Obecnie każde urządzenie typu AGD, RTV, komputery, a nawet oświetlenie, w jakimś stopniu pobiera odkształcony prąd. Silniki elektryczne sterowane są za pomocą falowników, które ułatwiają ich regulację, ale powodują odkształcenia prądu. W biurach setki tysięcy świetlówek generują wyższe harmoniczne. Piece łukowe, spawarki inwerterowe, UPS-y, potężne serwerownie i wiele innych urządzeń dzień i w nocy również powodują niekorzystne zjawiska w sieci elektrycznej.
Aby wyeliminować zagrożenia dla bezpieczeństwa eksploatacji sieci energoelektrycznych oraz urządzeń, które są z nich zasilane, należy rozpoznać zjawiska występujące w tejże sieci i prawidłowo je zinterpretować. Do takiej diagnostyki potrzebne jest odpowiednie narzędzie.
Narzędziem takim jest analizator jakości zasilania. Najnowszy produkt firmy Sonel, PQM-702, jest rozwinięciem i kontynuacją uznanej rodziny analizatorów linii PQM-701.
Adresowany do bardzo szerokiego grona użytkowników, którzy potrzebują kontrolować jakość energii elektrycznej przy użyciu urządzenia przenośnego, spełnia standardy wieloarkuszowej normy IEC 61000 dla analizatorów klasy A. Dotyczy to niepewności pomiarowych, metod pomiarowych oraz synchronizacji czasu z sygnałem wzorcowym. Ostatni warunek zapewniony jest dzięki wbudowanemu modułowi GPS z wewnętrzną anteną. W przypadku instalowania analizatora wewnątrz pomieszczeń można zastosować dodatkową antenę z przewodem o długości 10 m. Po umieszczeniu anteny na zewnątrz, sygnał GPS będzie bez problemu osiągalny i wykorzystywany do synchronizacji wewnętrznego zegara.
Analizator, można wykorzystać praktycznie we wszystkich rodzajach sieci o napięciach znamionowych od 110 V do 690 V w sposób bezpośredni lub pośredni poprzez przekładniki. Może on pracować w sieciach:
Dzięki temu PQM-702 może znaleźć zastosowanie w obszarze energetyki zawodowej i służb utrzymania ruchu w zakładach przemysłowych, jak również wśród osób prowadzących działalność usługową w zakresie analizy sieci.
Ergonomiczna i estetyczna, a zarazem solidna dwukomponentowa obudowa zapewnia stopień ochrony IP65, co umożliwia zainstalowanie analizatora praktycznie w każdych warunkach zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz pomieszczeń. Niewielkie wymiary pozwalają zmieścić analizator nawet w niewielkich skrzynkach ZK. Wbudowana grzałka włącza się automatycznie przy temperaturze wewnątrz miernika poniżej 0°C, co zapewnia optymalne warunki dla pracy układów elektronicznych. Dołączone specjalne opaski pozwalają na założenie przyrządu np. na słupie. Analizator może być też instalowany na szynie DIN dzięki odpowiednim uchwytom montażowym.
Nowością jest kolorowy i podświetlany ekran LCD o wysokiej rozdzielczości, na którym w jasny i przejrzysty sposób prezentowane są podstawowe parametry badanej sieci, takie jak napięcia, prądy czy moce. Ponadto na wyświetlaczu w łatwy sposób można skontrolować poprawność podłączenia do sieci na kolorowym wykresie wskazowym, a dodatkowo użytkownik otrzymuje informacje o konfiguracji urządzenia oraz komunikaty i ostrzeżenia o stanie pracy lub stanach awaryjnych.
PQM-702 wyposażony jest w pięć napięciowych gniazd wejściowych L1, L2, L3, N i PE. Przewody są zamontowane na stałe poprzez hermetyczne złącze. Zakres napięć mierzonych przez cztery kanały pomiarowe to maksymalnie ±1150 V. Pomiary prądów realizowane są cęgami (7 dostępnych rodzajów), przyłączanymi do 4 wejść prądowych (gniazda wyprowadzone na przewodach). Z analizatorem współpracują cęgi giętkie F-1, F-2, F-3 o zakresie nominalnym prądu 3000 A (różniące się jedynie obwodem cewki) oraz cęgi twarde C-4 (zakres 1000 A AC), C-5 (zakres 1000 A AC/DC), C-6 (zakres 10 A AC) oraz C-7 (zakres 100 A AC). Ponieważ potrzeby użytkowników są bardzo różne, powyższe cęgi są dostępne, jako wyposażenie opcjonalne, co pozwala na wybór najbardziej optymalnego rozwiązania.
Przyrząd wyposażono w wewnętrzną pamięć o pojemności 8 GB. Przesył danych do komputera zapewnia interfejs USB. Możliwe są dwa tryby przesyłania:
Ponadto dane można odczytać przy użyciu dwóch bezprzewodowych łączy komunikacyjnych: transmisji radiowej z wykorzystaniem odbiornika OR-1 lub wbudowanego modemu GSM najnowszej generacji. O ile transmisja radiowa działa na odległość do 50 m w terenie niezabudowanym, to po włożeniu do analizatora dowolnej karty SIM ze stałym numerem IP, można z każdego miejsca na świecie kontrolować analizator poprzez firmowe oprogramowanie Sonel Analiza.
Analizator jakości zasilania PQM-702 jest zaawansowanym technicznie produktem umożliwiającym wszechstronny pomiar, analizę i rejestrację parametrów sieci energetycznych 50/60 Hz oraz jakość energii elektrycznej zgodnie z europejską normą EN 50160 oraz Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego.
PQM-702 rejestruje współczynniki szczytu dla prądu i napięcia, częstotliwości w zakresie 40...70 Hz, moc czynną, pozorną, odkształconą, bierną wraz z określeniem jej charakteru (pojemnościowa lub indukcyjna). Przy pomiarach mocy można wykorzystać dwie metody pomiaru: Budeanu lub IEEE 1459. Oczywiście takie parametry jak energia czynna, bierna, pozorna, współczynnik mocy (Power Factor), cos φ i tg φ są również rejestrowane. Kolejne wielkości, które możemy analizować to stopień przeciążenia transformatora spowodowany zakłóceniami harmonicznymi (współczynnik K), harmoniczne w prądzie i napięciu do 50. harmonicznej, interharmoniczne, współczynnik THD w prądzie i w napięciu, współczynnik migotania światła krótko- i długookresowy, asymetrię napięć i prądów. Rejestrowane są również wszelkie zdarzenia typu zapady, przerosty i przerwy napięcia wraz z oscylogramami (również dla prądów). Po każdym okresie uśredniania miernik może rejestrować oscylogramy dla prądu i napięcia. Wszystkie wymienione możliwości pozwalają na wszechstronne przeanalizowanie zjawisk w badanej sieci elektrycznej.
Analizator PQM-702 dostarczany jest w zestawie ze wszystkimi niezbędnymi przewodami przyłączeniowymi i przewodami zasilającymi. W komplecie znajdują się krokodylki, przewód USB do transmisji danych, walizka transportowa, zestaw do mocowania urządzenia na słupie lub szynie DIN oraz oprogramowanie.
Kluczowym elementem stanowiącym o przydatności urządzenia w prowadzonych analizach jest oprogramowanie Sonel Analiza, bez którego sam przyrząd nie może funkcjonować. Wraz z analizatorem debiutuje nowa wersja (2.0) programu Sonel Analiza. Oprócz całkowicie odświeżonego interfejsu graficznego lepiej dopasowanego do obowiązujących trendów w informatyce, w programie nastąpiły bardzo istotne zmiany niewidoczne na pierwszy rzut oka dla użytkownika, ale niezwykle usprawniające pracę z aplikacją. Optymalizacja pod kątem jeszcze szybszego działania z ogromną ilością danych, nowe typy wykresów, usprawniona obsługa modemów GSM, mniejsze zużycie zasobów systemowych komputera, jeszcze większe możliwości konfiguracji, to tylko nieliczne usprawnienia z kilkudziesięciu, które zostały wprowadzone w nowej wersji programu.
Program umożliwia zarówno konfigurowanie poszczególnych funkcji pomiarowych, jak i analizę danych zgromadzonych w procesie rejestracji czy też obserwację parametrów bieżących sieci. Pozwala w pełni skonfigurować analizator pod kątem rejestrowanych parametrów, zabezpieczeń czy preferencji punktów pomiarowych, gdyż analizator umożliwia rejestrację wg czterech dowolnych ustawień w czterech różnych punktach pomiarowych. Oszczędza to czas związany z odczytem danych po każdorazowej zmianie ustawień. Można wykonać cztery osobne rejestracje a dopiero potem wrócić do biura i odczytać dane.
Z poziomu programu można ustawić tryb wyzwalania rejestracji (natychmiastowy po naciśnięciu przycisku START lub po przekroczeniu zadanego progu dla dowolnej wartości mierzonej), ustawić harmonogram czasowy rejestracji czy też skonfigurować przydział pamięci dla poszczególnych punktów pomiarowych.
Komunikacja bezprzewodowa umożliwia również zdalne sterowanie analizatorem poprzez moduł OR-1 lub modem GSM. Oznacza to możliwość podglądu danych bieżących z dowolnego miejsca na świecie (przez modem GSM), zdalnego startu lub zatrzymania rejestracji oraz sprawdzenia statusu analizatora. Można również przesłać dane zapisane w pamięci, pamiętając jednak o znacznie mniejszej przepustowości interfejsów radiowych od USB.
Nowatorską opcją jest funkcja antykradzieżowa. Jej aktywacja powoduje wysyłanie przez analizator PQM-702 ostrzegawczej wiadomości SMS na podany numer telefonu komórkowego w przypadku jego kradzieży. Położenie analizatora można sprawdzić w programie.
Zupełnie niezależnie od prowadzonej rejestracji oraz wybranych w trybie konfiguracji parametrów, istnieje możliwość podglądu wielu parametrów mierzonych przez analizator w czasie rzeczywistym. Sprawdzić można:
Głównym celem programu jest odczyt danych z miernika i ich analiza. Użytkownik ma do dyspozycji możliwość przeglądania danych z pomiarów w formie tabelarycznej, przeglądania zdarzeń wraz z ich oscylogramami, tworzenia raportów na zgodność z obowiązującymi przepisami oraz robienia różnego rodzaju wykresów: wielkości w czasie, rozkładów harmonicznych, oscylogramów prądów i napięć, krzywych CBEMA i ANSI czy wykresu typów zdarzeń w stosunku do czasu ich trwania.
Ekran zdarzeń otwiera szerokie możliwości analizy wszystkich wybranych zdarzeń. Dzięki niemu można dowiedzieć się o ilości zdarzeń w czasie rejestracji, ich czasie trwania, typie i innych kluczowych parametrach. Istotną nowością jest wprowadzenie wykresu ANSI/CBEMA dzięki któremu można w prosty sposób zobaczyć, które ze zdarzeń napięciowych mogły wyrządzić szkody w urządzeniach.
Program daje możliwość drukowania raportów oraz wykresów. W przypadku, kiedy w okresie rejestracji zapisano wiele setek zdarzeń, istnieje możliwość odznaczenia markerem tylko tych, które z jakiś powodów są istotne bardziej niż inne.
PQM-702 wraz z oprogramowaniem stanowi niezwykle przydatny analizator jakości zasilania do zastosowania we wszystkich obszarach elektroenergetyki, zarówno w energetyce zawodowej jak i zakładach przemysłowych. Odporny na warunki środowiskowe, łatwy w obsłudze i z przyjaznym oprogramowaniem stanowi doskonałą ofertę na rynku.
Dodatkowo o najwyższej jakości oraz niezawodności urządzenia świadczy 36-miesięczna gwarancja z możliwością przedłużenia do 60 miesięcy.
Marcin Szkudniewski
SONEL S.A